İhbar süresi, işçi veya işverenin iş sözleşmesini sona erdirme kararı aldığında, karşı tarafa bildirimde bulunması gereken süreyi ifade eder. 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında düzenlenen bu süre, hem işçinin hem de işverenin mağduriyet yaşamadan işten ayrılma veya işten çıkarma sürecini planlamasını sağlar. İhbar süresi, işçinin çalışma süresine bağlı olarak değişir ve ihbar süresine uymayan taraf, ihbar tazminatı ödemekle yükümlüdür.
İhbar Süresi ve Yasal Dayanağı
İhbar süresi, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 17. maddesi ile düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, iş sözleşmesini sona erdirmek isteyen taraf, belirlenen süreler dahilinde karşı tarafa bildirim yapmak zorundadır. Aksi takdirde, ihbar süresi kadar ücreti tazminat olarak ödemekle yükümlüdür.
İhbar süresi, çalışanın kıdem süresine göre farklılık gösterir:
Çalışma Süreci | İhbar Süresi |
6 aydan az çalışanlar | 2 hafta |
6 ay – 1,5 yıl arası | 4 hafta |
1,5 yıl – 3 yıl arası | 6 hafta |
3 yıldan fazla | 8 hafta |
İhbar Süresi Nasıl Hesaplanır?
İhbar süresi hesaplanırken işçinin kıdem süresi dikkate alınır. Bu süre, işçinin iş yerinde fiilen çalıştığı günler baz alınarak belirlenir. İhbar süresi içinde işçi, işine devam eder ve normal maaşını almaya devam eder.
Örnek Hesaplama:
- İşçi Kıdem Süresi: 2 yıl
- İhbar Süresi: 6 hafta (42 gün)
- Brüt Aylık Ücret: 50.000 TL
- Ortalama Yan Haklar: 10.000 TL
- Giydirilmiş Ücret: 60.000 TL.
- Günlük Ücret: 2.000 TL
- Toplam Brüt İhbar Tazminatı: 2.000 TL x 42 gün = 84.000 TL
İhbar süresi boyunca işçi tam ücret almaya devam eder ve işverenin bu sürede işçiyi çalıştırması ya da ihbar süresi kadar ücreti tazminat olarak ödemesi gerekir.
İhbar Tazminatı Hesaplama Örnekleri
Örnek 1: 6 Haftalık İhbar Süresi
- Giydirilmiş Brüt Ücret: 32.878,68 TL
- İhbar Süresi: 6 hafta (42 gün)
- Hesaplama:
- 32.878,68 / 30 x 42 = 46.030,15 TL
- Gelir Vergisi: 46.030,15 TL x 15% = 6.904,52 TL
- Damga Vergisi: 46.030,15 TL x 7,59% = 349,37 TL
- Net İhbar Tazminatı: 38.776,26 TL
Örnek 2: 8 Haftalık İhbar Süresi
- Giydirilmiş Brüt Ücret: 48.473,22 TL
- İhbar Süresi: 8 hafta (56 Gün)
- Hesaplama:
- 48.473,22 / 30 x 56 = 90.483,34 TL
- Gelir Vergisi: 90.483,34 TL x 27% = 24.430,50 TL
- Damga Vergisi: 90.483,34 TL x 7,59% = 686,77 TL
- Net İhbar Tazminatı: 65.366,07 TL
Örnek 3: 4 Haftalık İhbar Süresi
- Giydirilmiş Brüt Ücret: 50.000 TL
- İhbar Süresi: 4 hafta (28 Gün)
- Hesaplama:
- 50.000 / 30 x 28 = 46.666,67 TL
- Gelir Vergisi: 46..666,67 TL x 20% = 9.333,33 TL
- Damga Vergisi: 46.666,67 TL x 7,59% = 354,20 TL
- Net İhbar Tazminatı: 36.979,14 TL
Örnek 4: 2 Haftalık İhbar Süresi
- Giydirilmiş Brüt Ücret: 35.500 TL
- İhbar Süresi: 2 hafta (14 Gün)
- Hesaplama:
- 35.500 / 30 x 14 = 16.566,67 TL
- Gelir Vergisi: 2.566,67 TL x 15% = 2.485,00 TL
- Damga Vergisi: 2.566,67 TL x 7,59% = 125,74 TL
- Net İhbar Tazminatı: 13.955,93 TL