Gelir vergisi, belirli bir dönemde elde edilen kazanç üzerinden alınan bir vergi türüdür. Türkiye’de gelir vergisi, Gelir Vergisi Kanunu kapsamında düzenlenmiştir ve her yıl Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından güncellenen vergi dilimleri üzerinden hesaplanır.2025 yılı için belirlenen gelir vergisi dilimleri, çalışanlar, serbest meslek sahipleri ve işletme sahipleri için önemlidir. Bu yazıda gelir vergisi hesaplama kriterleri, 2025 yılı gelir vergisi dilimleri ve örnek hesaplamalar ele alınacaktır.
Gelir Vergisi Hesaplama Kriterleri
Gelir vergisi, aşağıdaki kriterlere göre hesaplanır:
- Vergiye Tabi Gelir: Çalışanların maaşları, serbest meslek kazançları, kira gelirleri ve diğer kazançlar vergiye tabi olabilir.
- Vergi Dilimleri: Gelir seviyesine göre uygulanacak vergi oranları değişiklik gösterir.
- Vergi Matrahı: Brüt gelirin belirli gider ve istisnalardan arındırılmasıyla bulunan tutardır.
- İstisnalar ve Muafiyetler: Örneğin, asgari ücretin belirli bir kısmı gelir vergisinden muaf olabilir.
- Vergi Kesintileri: İşverenler, çalışanların gelir vergisini her ay maaştan keserek devlete öder.
2025 Gelir Vergisi Dilimleri (G.V.K. madde:103)
| 158.000 TL’ye kadar | 15% |
| 330.000 TL’nin 158.000 TL’si için 23.700 TL, fazlası | 20% |
| 800.000 TL’nin 330.000 TL’si için 58.100 TL (ücret gelirlerinde1.200.000 TL’nin 330.000 TL’si için 58.100 TL), fazlası | 27% |
| 4.300.000 TL’nin 800.000 TL’si için 185.000 TL (ücret gelirlerinde4.300.000 TL’nin 1.200.000 TL’si için 293.000 TL), fazlası | 35% |
| 4.300.000 TL’den fazlasının 4.300.000 TL’si için 1.410.000 TL (ücret gelirlerinde 4.300.000 TL’den fazlasının 4.300.000 TL’si için 1.378.000 TL), fazlası | 40% |
2025 Ücrete ait Gelir Vergisi Hesaplama Örnekleri
Örnek 1: Brüt Ücret 45.000 TL
| Brüt Ücret | 45.000,00 |
| SGK Tutarı | 6.750,00 |
| GV Matrahı | 38.250,00 |
| Kümülatif GV Matrahı | 90.000,00 |
| GV Oranı | 0,15 |
| Hesaplanan GV Tutarı | 5.737,50 |
| Asgari Ücret İstisnası | 3.315,70 |
| Gelir Vergisi | 2.421,80 |
Örnek 2: Brüt Ücret 30.000 TL 2.Derece Engelli
| Brüt Ücret | 30.000,00 |
| SGK Tutarı | 4.500,00 |
| Engelli İndirimi | 5.700,00 |
| GV Matrahı | 19.800,00 |
| Kümülatif GV Matrahı | 120.000,00 |
| GV Oranı | 0,15 |
| Hesaplanan GV Tutarı | 2.970,00 |
| Asgari Ücret İstisnası | 3.315,70 |
| Gelir Vergisi | 0,00 |
Gelir Vergisinden Muafiyet ve İndirimler
Bazı durumlarda, bireyler gelir vergisinden muafiyet veya indirim hakkına sahiptir:
- Asgari Ücret Muafiyeti: Asgari ücretin belirli bir kısmı vergiye tabi değildir.
- Engelli Vergi İndirimi: Engellilik derecesine göre belirlenen oranlarda gelir vergisi indirimi uygulanır.
- Sağlık Harcamaları: Belirli oranlarda vergiden düşülebilir.
- Bağış ve Yardımlar: Onaylanmış vakıf ve kuruluşlara yapılan bağışlar vergi matrahından indirilebilir.
2025 Yılında Gelir Vergisi Ödeme ve Beyan Süreci
Gelir vergisi ödemesi, kazanç türüne göre farklı şekilde gerçekleştirilir:
- Ücretli çalışanlar için gelir vergisi, işveren tarafından maaş kesintisi yoluyla ödenir.
- Serbest meslek sahipleri ve ticari kazanç sahipleri ise beyanname vererek vergi öder.
- Gayrimenkul gelirleri için de yıllık beyanname verilmesi gereklidir.
Beyanname Tarihleri:
- Mart 2025: Bir önceki yılın gelir vergisi beyannamesi verilir.
- Mart, Haziran, Eylül, Aralık: Gelir vergisi 4 eşit taksitte ödenebilir.
2025 yılı gelir vergisi dilimleri, kazanç seviyesine göre değişen oranlarla hesaplanmaktadır. Vergi mükellefleri, gelir vergisi hesaplama kriterlerine dikkat ederek kazançlarını en doğru şekilde vergilendirebilir. Ödeme ve beyan süreçlerine dikkat etmek, olası cezalardan kaçınmak açısından önemlidir.
Vergi hesaplamalarınızı daha doğru yapmak ve güncel mevzuatı takip etmek için Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) web sitesini ziyaret edebilirsiniz.
